Aviko over programma Toekomstbestendige teelt: ‘teler moet maatregelen kunnen kiezen die het beste passen’

Op 17 oktober vond de eerste bijeenkomst plaats van het Aviko programma ‘Toekomstbestendige teelt’. Dit programma, onderdeel van Groeikracht Cosun, zal met bijeenkomsten, samenwerkingen met adviseurs en financiële regelingen telers bijstaan die stappen zetten richting het toekomstbestendig maken van hun teelt. Met 70 telers in drie regio’s werden de kaders en verwachtingen van het programma besproken. Michiel ten Duis en Sita Posthumus, vanuit Aviko betrokken bij het programma, reageren enthousiast. ‘Uiteindelijk hebben we allemaal baat bij een weerbaardere bodem en een weerbaardere boerderij.’

Opzet programma

Het programma ‘Toekomstbestendige teelt’ is gestart met de ambitie om het akkerbouwbedrijf van Aviko-telers weerbaarder te maken voor de toekomst. ‘Het verduurzamen van al onze ketens is een grote ambitie’, licht Sita Posthumus, Sustainability Officer Agro bij Aviko, toe. ‘De wereld verandert, en je ziet dat klanten met ons meekijken, wat er met onze teelten gebeurt. Alleen, ‘duurzaam’ betekent voor ons bij Aviko ook altijd ‘rendabel’. We moeten daarom goed samen met onze telers kijken wat de juiste aanpak is.’ Voor de deelnemende telers is er daarom gekozen voor een aanvullende premie op de aardappelprijs, maar: ‘Uiteindelijk wil je dat de extra kosten van een stap richting duurzaamheid ook echt zijn waarde terugvindt in de markt’, vertelt Michiel ten Duis, Manager Potato Expertise Centre bij Aviko. ‘Een goede ketensamenwerking is daarvoor essentieel. We zijn daar met een aantal klanten en gecommitteerde partners al over in gesprek.’

Denken vanuit de teler

Het programma richt zich op het vinden van concrete stappen voor telers, gebaseerd op de specifieke situatie van elk bedrijf. Er vindt bij alle deelnemers een nulmeting plaats, om vervolgens met lokale, onafhankelijke adviseurs een actieplan te maken met maatregelen die het beste passen. Sita spreekt van een ‘integrale aanpak’ waarmee ze telers wil helpen. ‘In plaats van te focussen op één thema zoals CO₂-reductie, waar onze klanten erg geïnteresseerd in zijn, nemen we ook teeltrelevante zaken zoals bodemkwaliteit en watermanagement mee in dit programma.’ De thema’s waar het programma op focust raken dan ook niet alleen de aardappelteelt. Ze komen grotendeels overeen met de thema’s van Groeikracht Cosun.

Geleerde lessen delen

Tijdens hun deelname aan het project komen telers op verschillende momenten bij elkaar, zowel op basis van hun gekozen thema, als om de algemene voortgang te bespreken en geleerde lessen uit te wisselen. Want, zeggen Sita en Michiel, het doel is om met deze pilotgroep van 70 telers de werkwijze eerst verder te ontwikkelen, voordat ze de aanpak opschalen naar andere telers. Sita: ‘Een groot onderdeel van het programma is echt de kennisdeling – het uitwisselen van elkaars ervaringen. Wat heeft de een geïmplementeerd, en wat kan de ander daarvan leren? Of waar lopen ze tegenaan?’ Zulke geleerde lessen zullen onder andere ook via Groeikracht Cosun worden gedeeld.

De pilotgroep wordt vier jaar ondersteund, met de bedoeling om, mochten de bevindingen positief zijn, het programma op te schalen naar zo veel mogelijk telers. Ook voor telers buiten het Aviko-programma zijn deze toekomstbestendige stappen van belang. ‘Het mooiste zou zijn als we dit op termijn kunnen opschalen naar zo veel mogelijk Cosun-telers. Maar we moeten eerst nog een hoop leren’, zegt Michiel. ‘We kijken natuurlijk ook een beetje af van elkaar. Zo willen we iedereen uit de pilotgroep mee laten doen aan de N-mineraalmetingen van Groeikracht. En kijken we bijvoorbeeld naar de lessen van Sensus uit het SMMO-project.’

Het programma Toekomstbestendige Teelt wordt uitgevoerd in samenwerking met de Rabobank, die gedeeltelijk helpen bij de financiële ingrepen die telers uit de pilotgroep plegen, en Delphy en Crop Solutions, die als onafhankelijke adviseurs optreden voor de juiste toekomstbestendige stappen voor het bedrijf van de teler.