Telers aan het woord

In het zuiden van het land vormen de zandgronden een gebied waar regen beperkt wordt vastgehouden. De akkerbouw die hier plaatsvindt staat daarom voor een aanzienlijke uitdaging. Door steeds minder voorspelbare neerslag en aanhoudende droogte in de zomer is waterbeheer een prangend vraagstuk voor telers. Har Frenken weet met simpele oplossingen toch in een groot deel van zijn waterbehoefte te voorzien. Maar waar er nog vooral werk aan de winkel is, vindt hij, is hoe boeren communiceren over hun aanpak. Zelf blijft hij lastige vragen graag voor, door goed op zijn omgeving te letten en een goed verhaal te hebben.

Op zijn percelen in Deventer heeft Henk Klein Velderman door de jaren zijn bodemstructuur zien veranderen. Door een steeds beter begrip van meststoffen en nutriëntenverhoudingen komt hij nu aardig ver met de vruchtbaarheid van zijn grond. Ondanks een kurkdroge akkersloot en nul kunstmest, zag hij dit jaar toch een hoge bietenopbrengst. Door steeds te analyseren en verder te leren werkt hij aan steeds beter en toekomstbestendig bodembeheer.

Jeffrey Prins boert met zijn oom en zijn vader in het Drentse Wijster. De uitdagingen zijn hier niet gering: uitspoeling, droogtegevoeligheid, een laag organische stoffengehalte en strikter wordende regels. Jeffrey wil zijn grond op een duurzame wijze zo vruchtbaar mogelijk houden, en past daarom onder andere compost toe. Veel telers zijn sceptisch, maar Jeffrey ziet al grote voordelen in zijn samenwerking met afvalverwerker Attero.

Jos Heermans uit Middenmeer experimenteert met een bladmeststof die stikstof uit de lucht beschikbaar maakt voor het gewas. Door het toepassen van dit bacteriële middel, BlueN, kan hij zijn tweede kunstmestgift bijna geheel opheffen. Met deze en andere duurzame ingrepen experimenteert hij meerdere jaren. Zo gebruikt hij al vier jaar nauwelijks insecticiden. Om ook andere telers te overtuigen is hij op zoek naar harde data. Hij hoopt zijn proeven aankomend jaar op te schalen en via Cosun aan meer bewijslast te komen.

Jacco en Marbel van de Graaf laten ons zien hoe modern agrarisch ondernemen eruit kan zien. Op hun erf in Wieringerwerf houden zij al een aantal jaar vergaderruimtes, organiseren ze evenementen voor scholen, en besparen flink op hun elektriciteitsrekening met een eigen windturbine en zonnepanelen. Regionaal is het boerenbedrijf inmiddels een begrip. Met plezier en een goede dosis ondernemerschap zoeken zij steeds weer naar kansen op het erf. En daar zijn ze aardig succesvol in.

In meer dan 100 vlogs, aan meer dan 12.000 volgers, vertelt Jilles Boer over zijn akkerbouwbedrijf. Onder zijn video’s staan reacties uit onder meer China, Amerika, Turkije, Brazilië. Omdat hij zag dat er vaak vooroordelen of gebrekkige informatie de ronde deden over de landbouw, startte hij een YouTube-kanaal. Hij toont zijn gefascineerde kijkers welke afwegingen zich allemaal voordoen in de akkerbouw. In wekelijkse vlogs neemt hij kijkers mee in de alledaagse teelt zoals hij deze uitvoert. Zo laat hij onder andere keuzes zien die zorgen voor alternatieve gewasbeschermingsmiddelen en reductie van kunstmestgebruik.

Op het erf van Mariëlle Keijzer in Lelystad stuitte ze op een wonderlijke oplossing: chemische restanten van gewasbeschermingsmiddelen afbreken op een organische manier. Door een wasplaats aan te leggen die zorgt dat al het restwater in een gescheiden stroom wordt opgevangen spaart ze niet alleen het milieu, maar richt ze haar erf efficiënter in. Het is één van de stappen die zij maakt om te zorgen dat ze op een verantwoorde manier kan blijven boeren.

Voor een rij hoge windmolens, die de wind van het IJsselmeer opvangen en tot energie omtoveren, treffen we de boerderij van Johan en Jacobina Hoekstra. In de Noordoostpolder, vlakbij Urk, spreken we met Jacobina en collega-boer Harry Schreuder over boerderijeducatie. Basisschoolklassen kunnen hier of bij boeren in de omgeving langskomen voor een boerderijles.

“Als je niet duurzaam teelt, hou je het niet vol.” Al vrij snel tijdens ons interview wordt de scherpe visie van akkerbouwer Mark Geling duidelijk. Op zijn bedrijf in Zeewolde legt hij uit waarom hij experimenteert met verschillende maatregelen voor zijn teelt.