Telers aan het woord

Tien jaar geleden investeerde akkerbouwer Peter van den Hoek uit Heinenoord in zonnepanelen. Om de energievoorziening van zijn eigen akkerbouwbedrijf te verduurzamen en minder afhankelijk te worden van fossiele energie, maar ook om een extra bron van inkomsten te genereren. Daar begint hij nu de vruchten van te plukken. “Ons doel was om energieneutraal te worden, en nu produceren we zelfs meer energie dan we gebruiken.”

Op zijn bedrijf in Wedde, Groningen zet Hendrik Luth zich in voor een duurzame bodem. Maar wat precies duurzaam is, daar wordt nog vaak over getwist. Zijn theoretische ideeën ook echt werkbaar binnen de realiteit van de akker? Hoe hou je de bodem gezond, welke afwegingen maak je daarin? Hendrik besloot zelf experimenten op te zetten om zijn ideeën te toetsen. Door steeds meer kennis op te doen, komt hij met creatieve oplossingen voor een duurzame teelt.

Roland Velema gebruikt net als vele akkerbouwers kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen om zijn teelt te optimaliseren binnen de perken van de wet. Dat geeft een betrouwbare oogstopbrengst, maar brengt ook afhankelijkheid met zich mee. Wat gebeurt er als de beschikbaarheid, regelgeving of prijs van middelen verschuift? En wat moet je allemaal weten als je je bedrijf daarop in wil richten?

“Als je niet duurzaam teelt, hou je het niet vol.” Al vrij snel tijdens ons interview wordt de scherpe visie van akkerbouwer Mark Geling duidelijk. Op zijn bedrijf in Zeewolde legt hij uit waarom hij experimenteert met verschillende maatregelen voor zijn teelt.

Voor een rij hoge windmolens, die de wind van het IJsselmeer opvangen en tot energie omtoveren, treffen we de boerderij van Johan en Jacobina Hoekstra. In de Noordoostpolder, vlakbij Urk, spreken we met Jacobina en collega-boer Harry Schreuder over boerderijeducatie. Basisschoolklassen kunnen hier of bij boeren in de omgeving langskomen voor een boerderijles.

Op het erf van Mariëlle Keijzer in Lelystad stuitte ze op een wonderlijke oplossing: chemische restanten van gewasbeschermingsmiddelen afbreken op een organische manier. Door een wasplaats aan te leggen die zorgt dat al het restwater in een gescheiden stroom wordt opgevangen spaart ze niet alleen het milieu, maar richt ze haar erf efficiënter in. Het is één van de stappen die zij maakt om te zorgen dat ze op een verantwoorde manier kan blijven boeren.

In meer dan 100 vlogs, aan meer dan 12.000 volgers, vertelt Jilles Boer over zijn akkerbouwbedrijf. Onder zijn video’s staan reacties uit onder meer China, Amerika, Turkije, Brazilië. Omdat hij zag dat er vaak vooroordelen of gebrekkige informatie de ronde deden over de landbouw, startte hij een YouTube-kanaal. Hij toont zijn gefascineerde kijkers welke afwegingen zich allemaal voordoen in de akkerbouw. In wekelijkse vlogs neemt hij kijkers mee in de alledaagse teelt zoals hij deze uitvoert. Zo laat hij onder andere keuzes zien die zorgen voor alternatieve gewasbeschermingsmiddelen en reductie van kunstmestgebruik.

Jacco en Marbel van de Graaf laten ons zien hoe modern agrarisch ondernemen eruit kan zien. Op hun erf in Wieringerwerf houden zij al een aantal jaar vergaderruimtes, organiseren ze evenementen voor scholen, en besparen flink op hun elektriciteitsrekening met een eigen windturbine en zonnepanelen. Regionaal is het boerenbedrijf inmiddels een begrip. Met plezier en een goede dosis ondernemerschap zoeken zij steeds weer naar kansen op het erf. En daar zijn ze aardig succesvol in.

Jos Heermans uit Middenmeer experimenteert met een bladmeststof die stikstof uit de lucht beschikbaar maakt voor het gewas. Door het toepassen van dit bacteriële middel, BlueN, kan hij zijn tweede kunstmestgift bijna geheel opheffen. Met deze en andere duurzame ingrepen experimenteert hij meerdere jaren. Zo gebruikt hij al vier jaar nauwelijks insecticiden. Om ook andere telers te overtuigen is hij op zoek naar harde data. Hij hoopt zijn proeven aankomend jaar op te schalen en via Cosun aan meer bewijslast te komen.