Telers aan het woord

In Steenbergen experimenteert Eugene van den Eijnden met strokenteelt, op het perceel van de Natuurakker: een zevenjarig project namens Groeikracht Cosun. De betrokkenen bij het project willen kijken wat de teeltwijze doet met de ziektedruk enerzijds, en met rentabiliteit anderzijds. Het perceel van de Natuurakker kent zijn uitdagingen, maar “hier ben ik het liefst”, vertelt Eugene. Met een open houding leert hij de natuur-inclusieve teeltwijze steeds een beetje beter kennen.

Het is een komen en gaan op het erf van de familie Bouwers. Iris komt aanrijden, ze is net terug van een bestuurlijke afspraak. Haar vader maakt het materiaal gereed om het land op te gaan. Oma zwaait vanuit de keuken. De drie generaties wonen op een steenworp afstand van elkaar. “Mijn grootouders hadden hier een gemengd bedrijf”, vertelt Iris Bouwers, die we komen spreken over de akkerbouwactiviteiten van de boerderij in Zuidwolde. “Dan bedoel ik héél gemengd, met naast akkerbouw ook varkens, koeien, schapen en kippen.” Toen haar ouders het overnamen, werd er besloten de akkerbouwtak uit te breiden, met behoud van een bescheiden vleesvarkenshouderij. “Zodat de takken kunnen profiteren van elkaar, maar ook om een beetje risico te spreiden”, licht Iris toe.

Akkerbouwer Gijs van der Woerd, uit Zoelen, heeft een uitgebreide gereedschapskist aan landbouwapparatuur in beheer. Hij werkt onder andere camera-gestuurd en met gps, en zet spotspraying en mechanische onkruidbestrijding in. Ook nam hij een onafhankelijk agrarisch adviseur in dienst om zijn werk te boordelen. Daarmee maakt hij bewuste afwegingen, om schoner en efficiënter te werken, en om de bodem te ontzien. Toch is het ook voor hem een uitdagend seizoen.

Als akkerbouwer kun je veel processen stapsgewijs optimaliseren, maar je blijft afhankelijk van de elementen, zoals de omstandigheden van de directe omgeving, de grondsoort en het weer. Voor Germ Germs, akkerbouwer uit het Drentse Zwartemeer, was het een reden om in te zetten op risicospreiding. Samen met zijn schoonvader zocht hij een project voor naast het akkerbouwbedrijf. Ze kwamen uit bij de wormenkweek, wat niet alleen zorgde voor een goed financieel saldo, maar waarvan het restproduct ook als circulair bouwsteentje voor een vruchtbare bodem gebruikt kan worden.

Op het bedrijf van Kees van Dijk is alles goed doordacht. Met zijn bemestingsplan heeft hij veel aandacht voor het bodemleven, maar ook bóven de grond heeft hij veel aandacht voor zijn omgeving. De teler investeerde opnieuw in de toekomstbestendigheid van zijn teelt, door samen met zijn buurman een FarmDroid aan te schaffen. Maar niet zonder de nodige overwegingen en de juiste informatie.

Noud en Jan van Gog zijn cichoreitelers van het eerste uur. Wat begon met een paar hectare, groeide uit tot één van de grootste loonwerkbedrijven in de cichoreiteelt met een forse innovatiedrang. Met steeds weer nieuwe machines en hun deelname aan de Groeikracht Cosun Onkruid Platforms passen ze zich aan op constante veranderingen om hun teelten toekomstbestendig houden. Noud en Jan vertellen ons over de mogelijkheden van hun machines en hoe zij zo zijn gegroeid.

Henk en Ruud Mantingh uit Valthermond gebruiken dit jaar voor het eerst de spotsprayer – met indrukwekkende resultaten. In de chemische beheersing van onkruid en aardappelopslag weten de twee met hun loonwerkbedrijf reducties te realiseren tot wel 90%. Het familiebedrijf van de broers combineert al jaren een visie van efficiëntie, innovatie en toekomstbestendigheid. “Nu is het hopen dat deze techniek een vliegwiel wordt, en dat het nog meer toegepast gaat worden.”

In het zuiden van het land vormen de zandgronden een gebied waar regen beperkt wordt vastgehouden. De akkerbouw die hier plaatsvindt staat daarom voor een aanzienlijke uitdaging. Door steeds minder voorspelbare neerslag en aanhoudende droogte in de zomer is waterbeheer een prangend vraagstuk voor telers. Har Frenken weet met simpele oplossingen toch in een groot deel van zijn waterbehoefte te voorzien. Maar waar er nog vooral werk aan de winkel is, vindt hij, is hoe boeren communiceren over hun aanpak. Zelf blijft hij lastige vragen graag voor, door goed op zijn omgeving te letten en een goed verhaal te hebben.

Op zijn percelen in Deventer heeft Henk Klein Velderman door de jaren zijn bodemstructuur zien veranderen. Door een steeds beter begrip van meststoffen en nutriëntenverhoudingen komt hij nu aardig ver met de vruchtbaarheid van zijn grond. Ondanks een kurkdroge akkersloot en nul kunstmest, zag hij dit jaar toch een hoge bietenopbrengst. Door steeds te analyseren volgens de Kinsey-Albrechtmethode en verder te leren werkt hij aan steeds beter en toekomstbestendig bodembeheer.